Planirate penziju ili vas jednostavno zanima kako se penzije razlikuju širom regiona? Donosimo vam detaljan, ažuriran pregled visine penzija u Federaciji Bosne i Hercegovine (FBiH), Republici Srpskoj (RS) i Srbiji, zaključno sa novembrom 2024. godine.
Ovaj tekst može vam poslužiti kao informativna osnova, bilo da planirate penzionisanje, radite u inostranstvu, ili jednostavno želite znati više o regionalnim razlikama u sistemima socijalne zaštite.
🇧🇦 Federacija Bosne i Hercegovine (FBiH)
U FBiH penzioni sistem razlikuje se po dužini staža, a ključne kategorije su:
- 🔹 Minimalna penzija (15 godina staža ili više, ali manje od 40):
573,53 KM
Ova penzija je fiksna i ne raste s brojem godina staža, osim ako nisu ispunjeni uslovi za tzv. zagarantovanu penziju. - 🔹 Zagarantovana penzija (za 40 godina staža):
684,48 KM
Zakonom propisan minimum za one s punim radnim stažem. - 🔹 Prosečna penzija sa 40 godina staža:
1.058 KM
Ova vrednost iznosi oko 75% prosečne neto plate u FBiH. - 🔹 Teorijski izračun penzije (40 bodova × opšti bod 20,74 KM):
829,60 KM
Odnosi se na specifične slučajeve, bazirano na sistemu bodovanja.
🇧🇦 Republika Srpska (RS)
U RS visina penzije direktno zavisi od dužine radnog staža:
- 🔹 Minimalne penzije prema stažu:
- Do 15 godina: 300,61 KM
- 15–20 godina: 360,76 KM
- 20–30 godina: 420,90 KM
- 30–40 godina: 481,08 KM
- Preko 40 godina: 601,35 KM
- 🔹 Primer izračuna:
Penzija za 40 godina staža i platu od 1.000 KM:
630 KM - 🔹 Prosečna penzija sa 40 godina staža (novembar 2024.):
888,57 KM
Ova vrednost čini oko 62,6% prosečne plate u RS.
🇷🇸 Srbija
U Srbiji penzioni sistem je strože vezan za visinu ličnih prihoda tokom radnog veka.
- 🔹 Penzija sa 15 godina staža (minimalni uslov):
- Ako ste imali minimalnu zaradu: oko 10.715 RSD
- Ako ste imali višu zaradu: može dostići i do 30.000 RSD
- 🔹 Penzija sa 40 godina staža (procenjene vrednosti):
- Plata 50.000 RSD: penzija oko 35.722 RSD
- Plata 70.000 RSD: penzija oko 50.006 RSD
- Plata 90.000 RSD: penzija oko 64.190 RSD
💡 Napomena: Iznosi se razlikuju zavisno od toga kolike su bile vaše prijavljene plate, kao i ukupnog broja godina staža. Za tačne podatke najbolje je kontaktirati Republički fond za penzijsko i invalidsko osiguranje (PIO).
📌 Uporedni pregled penzija – kratak rezime
| Entitet / Država | 15 godina staža | 40 godina staža – minimalna | 40 godina staža – prosečna |
|---|---|---|---|
| FBiH | 573,53 KM | 684,48 KM | 1.058 KM |
| RS | od 300,61 KM | 601,35 KM | 888,57 KM |
| Srbija | od ~10.715 RSD | ~35.722 do ~64.190 RSD | Varira po zaradi |
✅ Važno za znati
- Sve brojke su informativnog karaktera i odnose se na stanje do novembra 2024.
- Penzijski zakoni se često menjaju, pa je preporučljivo kontaktirati nadležni penzijski fond radi najtačnijih i personalizovanih informacija.
- Kursne razlike između KM i RSD nisu uzete u obzir, jer se svi iznosi prikazuju u lokalnim valutama.
🔍 Kako da proverite svoju buduću penziju?
Ukoliko planirate penziju u narednim godinama, preporučujemo sledeće korake:
- Prikupite sve podatke o prethodnim i sadašnjim uplatama doprinosa.
- Proverite broj godina efektivnog radnog staža.
- Kontaktirajte nadležni fond (PIO) u vašoj zemlji ili entitetu.
